Artikel gepubliceerd op 22 september 2025
Op het schoolplein worden de eerste vriendschappen gesloten. Daar leren kinderen delen, overleggen, verliezen en opnieuw proberen. Daar groeit hun zelfvertrouwen. Maar lang niet elk kind krijgt die kans. Veel speelpleinen zijn nog altijd niet toegankelijk voor kinderen met een beperking. Spelen is geen luxe, maar de basis voor gelijke kansen. Ieder kind verdient een plek waar het mee kan doen.
Waarom inclusie al buiten het klaslokaal begint
Inclusie in het onderwijs draait om méér dan lesinhoud. Het gaat om het gevoel van erbij horen. Voor kinderen met een beperking is het schoolplein vaak een plek van uitsluiting: hoge opstapjes, toestellen zonder visuele of auditieve herkenningspunten of geen ruimte om mee te doen of je juist even terug te trekken. Terwijl juist het vrije spel dé plek is waar kinderen samenwerken, conflicten leren oplossen, hun motorische vaardigheden ontwikkelen en zelfvertrouwen opbouwen. Een inclusief speelplein geeft elk kind, met of zonder beperking, de ruimte om zich te ontwikkelen op zijn of haar eigen manier.
Hoe spelen bijdraagt aan sociale en motorische ontwikkeling
Een speelplein is veel meer dan een plek om stoom af te blazen. Het is een oefenterrein voor het echte leven. Terwijl kinderen klimmen, rennen en balanceren, ontwikkelen ze hun motoriek. Tegelijk leren ze samenspelen, delen, wachten op hun beurt en omgaan met winst en verlies. Ze bouwen vriendschappen op en ontdekken hun plek in een groep.
Voor kinderen met een beperking is een goed ingericht speelplein van nog grotere waarde. Met aangepaste toestellen, zintuiglijke panelen en rustige zones krijgen ook zij de ruimte om op hun eigen manier mee te doen. Denk aan een kind in een rolstoel dat dankzij een speeltoestel op grondniveau actief kan meespelen. Of een kind met autisme dat zich even kan terugtrekken in een prikkelarme hoek van het plein.
Inclusieve speelplekken maken echt het verschil. Ze geven ieder kind de kans om samen te spelen, te leren omgaan met anderen en te bewegen. Zo groeien kinderen in hun sociale én motorische ontwikkeling. Spelen is niet alleen leuk, het helpt om zelfverzekerd en sterk op te groeien, samen met elkaar.
Inspiratie uit de praktijk
Een inclusief schoolplein vraagt niet altijd om grote ingrepen, maar wél om doordachte keuzes. Door de juiste keuze te maken voor toestellen die uitnodigen tot samenspel en toegankelijk zijn voor álle kinderen, ontstaat een omgeving waar ieder kind zich gezien en betrokken voelt.
Vogelnestschommel – Geschikt voor meerdere kinderen tegelijk, met of zonder beperking. Het nodigt uit tot samenspel en is veilig voor kinderen met minder balans of spierspanning. Op vele schoolpleinen, zoals het schoolplein van Mariëndael in Doetinchem is dit toestel een populaire ontmoetingsplek geworden.
Zintuiglijke speelhoek of rustzone – Bijvoorbeeld een huisje met voelobjecten of natuurlijke elementen. Ideaal voor kinderen die behoefte hebben aan minder prikkels. Bij Sint-Jan Berchmans in Avelgem is het speelhuisje onmisbaar geworden.
De Pick-up – Een veertoestel dat uitnodigt tot fantasierijk spel en beweging. Dankzij de stevige handgrepen en rugleuning biedt het extra ondersteuning, waardoor het geschikt is voor kinderen met diverse motorische vaardigheden. Op het plein van de Taalbrug in Venlo is dit toestel een favoriet onder de leerlingen.
Wat kunnen schoolbesturen en gemeenten doen?
Schoolbesturen spelen een sleutelrol in het creëren van een inclusief schoolplein. Door inclusie op te nemen in het beleid, ontstaat structurele aandacht voor gelijke speel- en leerkansen. Ze kunnen leerlingen, ouders en leraren actief betrekken bij de (her)inrichting van het plein en gebruikmaken van expertise van partners zoals Proludic om te komen tot een doordacht en gedragen ontwerp.
Gemeenten kunnen inclusieve speelpleinen onderdeel maken van hun onderwijs- en inclusiebeleid. Ze hebben de mogelijkheid om scholen financieel te ondersteunen bij renovaties, nieuwbouw of de aanleg van toegankelijke speelvoorzieningen. Ook kunnen zij de verbinding leggen tussen scholen, wijkinitiatieven, zorgpartijen en leveranciers om samen te bouwen aan een speelplek die past bij de lokale behoeften.
Door de krachten te bundelen, kunnen scholen en gemeenten ervoor zorgen dat elk kind kan meespelen.
Van speelplek naar inclusieve samenleving
Een speelplein lijkt misschien een gewone buitenruimte, maar het vormt de basis voor iets groters: een samenleving waarin iedereen meedoet. Als kinderen van jongs af aan samen spelen, met alle verschillen die daarbij horen, leren ze dat niemand wordt buitengesloten.
Ze ervaren hoe waardevol het is om samen te werken, elkaar te helpen en verschillen te respecteren. Ze ontdekken dat het fijn is als iedereen erbij hoort en dat gelijke kansen beginnen met samen spelen.Dat ontstaat niet in de klas of pas later op de werkvloer. Het begint op het plein. Waar ieder kind welkom is, ieder kind meedoet en ieder kind telt.
Recent
Van idee naar realiteit: hoe een inclusieve speelplek tot stand komt
Artikel gepubliceerd op 22 september 2025
Een inclusieve speelplek begint vaak met één idee: de wens om een plek te creëren waar ieder kind kan meedoen. Door samen te werken met gemeenten, ontwerpers, ervaringsdeskundigen en leveranciers groeit dat idee uit tot een écht samenspeelparadijs. Met subsidies, sponsoring en buurtinitiatieven wordt de financiering haalbaar. Lees hier meer!
Inspiratie-event De Zevende Gevel
Artikel gepubliceerd op 18 september 2025
Kom naar het inspiratie-event 'Urban Eden: De stad van grijs naar groen' van De Zevende Gevel. Onze eigen Sofie Deketele is hier aanwezig! Zij vertelt je graag meer over hoe Proludic grijze plekken omtovert tot groene, levendige speel- en ontmoetingsruimtes.
